راهنمای تغذیه گوسفند (sheep) + ممنوعیت‌های تغذیه
چگونه به گوسفندها خوراک بدهیم، چه چیزهایی را نباید در خوراک دام گوسفندی قرار بدهیم ؟ چگونه هزینه های تهیه تغذیه گوسفند را کاهش دهیم؟ و موارد مهم دیگر گوسفندان نیازی به خوراک خاص و از پیش فرموله شده ندارند.
گوسفندها حیوانات ساده‌ای هستند و با کمی دانش، شما قادر خواهید بود به سرعت، به طور مؤثر و آسان به گوسفندان خود تغذیه گوسفند مناسب بدهید، حتی اگر بودجه کمی دارید.
چرا تغذیه گوسفند خوب و مناسب مهم است؟
برآورده کردن انرژی مورد نیاز گوسفندان بدون تغذیه بیش از حد یا کم گله می تواند یک چالش بزرگ باشد. در واقع، بیشتر مشکلات سلامتی در گوسفندان به نوعی با تغذیه نامناسب مرتبط است. به عنوان مثال، میش‌های آبستنی که بیش از حد تغذیه می‌شوند، مستعد ابتلا به مسمومیت بارداری هستند، در حالی که دامهایی که کم‌تغذیه می‌شوند بیشتر احتمال دارد به بیماری‌های ناشی از انگل‌های داخلی مبتلا شوند.
گوسفند برای سالم ماندن به مواد مغذی زیر در فرمول تغذیه گوسفند نیاز دارد:
- کربوهیدرات ها (بزرگترین بخش جیره غذایی)
- پروتئین (گران ترین بخش جیره غذایی)
- نمک، مواد معدنی و
- ویتامین ها
- آب
- فیبر
عدم تامین تمام این مواد مغذی در مقادیر مناسب در تغذیه گوسفند می تواند سبب بروز و بیماری‌های تغذیه‌ای مانند نفخ، تب شیر، توکسمی بارداری و بسیاری موارد دیگر بشود.
ممکن است ساده به نظر برسد و با خود بگویید «خوب»، « فهمیدم، من باید به اندازه کافی به گوسفندانم تغذیه بدهم.”
با این حال، نیازهای هر گوسفندی به تغذیه گوسفند کاملاً اختصاصی است و نیازهای تغذیه ای دامهای شما بسته به مرحله ای که در حال حاضر در آن هستند متفاوت است. به عنوان مثال، قوچ ها به خوراک بیشتری نسبت به میش ها نیاز دارند، در حالی که میش های باردار و شیرده به خوراک بسیار خاص تری نسبت به میش های غیر آبستن، نیاز دارند.
نگران نباشید – ما همه چیز را برای شما تشریح می کنیم، اما ابتدا بهتر است بفهمیم که تغذیه گوسفند چگونه پردازش می شود.
آشنایی با سیستم گوارشی گوسفندان
گوسفندها جزء نشخوارکنندگان هستند، به این معنی که سیستم گوارشیشان با معده چهار حفره ای و جویدن خوراک مشخص می شود. به این صورت که خوراک جویده شده برگشت داده می شود، دوباره جویده می شود و بلعیده می شود.
گوسفندان تنها دامهایی نیستند که این کار را انجام می دهند. بیش از ۱۵۰ حیوان مختلف از جمله گاومیش کوهان دار، بز، گاو، آهو و گاومیش و … متعلق به این طبقه بندی هستند. گوسفندها به عنوان چرندگان متوسط شناخته می شوند، به این معنی که معمولاً می توانند هم چرا کنند و هم علوفه (هم علوفه با کیفیت بالا و هم با کیفیت پایین) و یا خوراک دام گوسفندی مصرف کنند.
بره ها نیز با شکمبه های کارآمد به دنیا نمی آیند، به همین دلیل است که ابتدا از مادرشان شیر دریافت می کنند. با این حال، هنگامی که بالغ شدند، شکمبه به سادگی عمل می کند.
هنگامی که گوسفندان خوراک می خورند، به شکمبه می رود که درصد زیادی از حفره شکم را اشغال می کند. این فقط یک فضای ذخیره سازی مختصر است که تغذیه گوسفند را نگه می دارد تا زمانی که دوباره برگشت داده شود، دوباره جویده شود و سپس دوباره بلعیده شود.
معمولاً گوسفندان برای انجام این کار استراحت می کنند و به خوردن ادامه نمی دهند. بیشتر گوسفندان برای چند ساعت نشخوار می کنند و خوراک خورده شده خود را می جوند. شکمبه یک بخش فوق العاده منحصر به فرد از بدن گوسفند است که به عنوان یک خمره تخمیر با هزاران میکروارگانیسم عمل می کند.
این میکروارگانیسم‌ها، که شامل باکتری‌ها می‌شوند، به نشخوارکنندگان کمک می‌کنند تا خوراک‌های گوسفندی فیبری مانند یونجه را هضم کنند، که حیوانات دیگر شاید قادر به هضم آن نیستند.
مشکلات رایج در تغذیه گوسفند
-
پرورش گوسفند با گونه های دیگر
گوسفند را می توان با حیوانات دیگر مانند بز و جوجه پرورش داد، اما باید مراقب نحوه انجام این کار باشید. گوسفند نباید اجازه دسترسی به غلات یا مکمل های معدنی گونه های دیگر را داشته باشد.
نه تنها غلات حاوی مواد معدنی است بلکه در مقادیر بیش از حد می تواند گوسفندان را بیمار کند، مثلا گوسفندها در صورت مصرف بیش از حد مس می توانند در اثر مسمومیت مس بمیرند. تمام مواد مرتبط با جیره تغذیه گوسفند را از دسترس گوسفندان خود دور نگه دارید.
-
تغذیه گیاهان سمی
برخی از علف های هرز وجود دارند که برای گوسفندان شما مناسب نیستند و می توان آنها را در بسیاری از مراتع در حال رشد یافت مانند راگورت، براکن و چوب شنبلیله.
با این حال، اجازه دادن به گوسفندان برای چریدن در فضای باغ یک نه قطعی است. در حالی که می توانید به گوسفندان خود از رایج ترین علف های هرز باغچه خود تغذیه کنید، آنها مطلقاً نمی توانند چیزهایی مانند راگورت، رودودندرون، خرزهره و سایر گیاهان سمی را بخورند. تا زمانی که نتوانید به طور مثبت تک تک گیاهان باغ خود را شناسایی کنید و مطمئن باشید که برای گوسفندان سمی نیستند، اجازه ندهید تا گوسفندان در فضای باغ چرا کنند!
-
عدم توجه
وقتی به گوسفندان با یونجه گوسفندی که با ریسمان بسته بندی شده است، خوراک می دهید، مهم است که قبل از اینکه به گوسفندان اجازه دهید یونجه را بخورند، ریسمان ها را تا آخرین تکه بردارید. چرا که می تواند باعث انسداد شدید دستگاه گوارش و مرگ گوسفندان شود.
-
فراهم نکردن مرتع کافی
مقدار مرتعی که برای تغذیه گوسفندان خود نیاز دارید بسیار متغیر است، زیرا به کیفیت خاک، میزان بارندگی، نوع علوفه در حال رشد و نحوه مدیریت مرتع بستگی دارد. به علاوه، گیاهان در طول سال با سرعت یکسانی رشد نمی کنند. یک هکتار مرتع در بهار و پاییز می تواند گوسفندان بیشتری نسبت به یک هکتار مرتع در فصل خشک کفایت کند اما باز هم، این بستگی به محل زندگی شما دارد.
شما باید مرتع خود و گله خود را زیر نظر داشته باشید تا بفهمید چه مقدار مرتع مورد نیاز است، اما می توانید تنها با اجازه دادن به گوسفندان خود برای چریدن بخش های کوچک در یک زمان، از فضای مرتع خود نهایت استفاده را ببرید. در روشی که به عنوان “چریدن چرخشی” شناخته می شود، می توانید گوسفندان خود را به قسمتهای خاصی از زمین محدود کنید در حالی که قسمتهای دیگر خودشان دوباره رشد می کنند.
انواع تغذیه گوسفند مناسب برای گوسفندان شما
- مرتع
بیشتر گوسفندان انواع خوراک در مرتع از جمله دانه ها، یونجه، علف های هرز و سایر گیاهان مرتعی را می خورند. علف ها به ویژه برای گوسفندان مطلوب هستند.
هنگامی که در حال کاشت یک مرتع جدید هستید، بهترین انتخاب شما این است که مخلوطی از بذر حبوبات و علف های متنوع در نظر بگیرید. سعی کنید تعداد زیادی از گونه ها را به طور همزمان نکارید، زیرا این امر می تواند رشد بعضی از انواع گیاهان را دشوار کند. هنگام انتخاب مخلوط علوفه، برخی از گزینه های زیر را در نظر بگیرید:
- یونجه، شبدر سفید، شبدر قرمز، شبدر آلسیک، شبدر کورا
- علف‌های چمن‌ساز
- علف های دسته ای (علف باغی، تیموتی، فسکوی بلند، چچم ایتالیایی، چچم چند ساله)
اگر تازه شروع کرده اید، انتخاب یک نوع گیاه از هر دسته استراتژی خوبی است.
- یونجه و سیلاژ
وقتی مرتع تازه در دسترس نیست، بهترین چیز بعدی تغذیه گوسفند ذخیره شده است. گوسفندها می توانند یونجه، سیلاژ و یا محصولات جانبی را بعنوان تغذیه گوسفند بخورند. یونجه رایج ترین انتخاب است.
با این حال، سیلاژ را نیز می توان به عنوان خوراک دام گوسفندی داد، اما باید مراقب نحوه نگهداری آن باشید. باید در سیلویی نگهداری شود که هوا خوب تهویه نشود. مشکلات زمانی به وجود می آیند که سیلاژ کپک زده می شود، زیرا می تواند باعث بروز لیستریوز شود که یک بیماری کشنده در گوسفند است.
- غلات
گوسفندها غلات را دوست دارند – مصرف غلات در تغذیه گوسفند برای گوسفندان به همان اندازه جذاب است که یک تکه کیک شکلاتی برای شما! متأسفانه، اگر مصرف غلات آنها محدود نباشد، پرخوری برای گوسفندان بسیار آسان و مشکل ساز خواهد بود. می توانید گهگاهی به تغذیه گوسفند غلات اضافه کنید، اما در مورد استفاده بیش از حد خوراک گوسفندان مراقب باشید. به خاطر داشته باشید که غلات کامل برای گوسفندان سالم‌تر خواهد بود، زیرا آنها باید غلات خورده شده را، خود آسیاب کنند و ناراحتی های گوارشی کمتری را تجربه خواهند کرد. توجه داشته باشید که مکمل غلات برای حیواناتی که نیازهای تغذیه ای بالاتری دارند، مانند میش‌های باردار خصوصا در اواخر بارداری، حائض اهمیت ویژه ای است.
- مکمل نمک و مواد معدنی
گوسفندها باید به مواد معدنی فرموله شده به عنوان مکمل تغذیه گوسفند دسترسی داشته باشند. می توانید از بلوک معدنی یا مواد معدنی شل استفاده کنید. نگران پرخوری آنها از این منبع نباشید، زیرا اگر واقعاً به آن نیاز نداشته باشند، آن را نمی خورند.
همچنین می توانید از محصولات مکمل دام نوبل فارم نیز برای گوسفندان خود استفاده نمایید.
مکمل خوراک گوسفندی حاوی موارد زیر است:
- کلسیم
- سدیم
- کلر
- منیزیم
- فسفر
- ویتامین A
- پتاسیم
- گوگرد
- ویتامین دی
- منیزیم
- ویتامین E
- و عناصر جزئی کبالت، ید، مس، آهن، مولیبدن، منگنز، روی و سلنیوم
اطمینان حاصل کنید که از مکمل های مخصوص تغذیه گوسفند استفاده می کنید و از مکمل مخلوط گوسفند و بز استفاده نکنید، چون اینها اغلب حاوی مس زیادی هستند که گوسفندان به آن نیاز کمی دارند. گوسفندها ده برابر بیشتر از بزها در معرض مسمومیت با مکمل مس هستند.
- سایر
در بیشتر موارد، گوسفندان شما همه چیز مورد نیاز خود را از مرتع و گهگاهی غلاتی که به عنوان تغذیه گوسفند می دهید، به دست می آورند. با این حال، می توانید از اقلام زیر نیز (در حد اعتدال) به گوسفندان خود بدهید:
- تخمه آفتابگردان روغنی سیاه
- هویج
- سیب
- کرفس
- کاهو
- انگور
- جو دوسر
- کدو حلوایی
- گلابی
- هندوانه
به بره ها چه خوراکی بدهیم؟
در چند هفته اول زندگی، تنها چیزی که یک بره برای سالم ماندن و رشد نیاز دارد، شیر مادرش است. به ویژه مهم است که بره های تازه متولد شده، در چند ساعت اول پس از زایمان آغوز بخورند.
پس از ۲۴ ساعت، میش دیگر آغوز تولید نمی کند که این مساله نه تنها به بره ها کمک می کند تا سیستم ایمنی اولیه خود را تقویت و توسعه بدهند، بلکه به آنها کمک می کند تا از هیپوترمی در امان بمانند. بره ها در روز اول زندگی به میزان حداقل ۱۰ درصد وزن بدن خود، به آغوز نیاز دارند.
سپس تا حدود چهار تا شش هفتگی فقط شیر مصرف می کنند. سپس شروع به خوردن غذای جامد مانند علف، یونجه و غلات می کنند. این که به میش ها اجازه دهید تصمیم بگیرند چه زمانی بره های خود را از شیر بگیرند خیلی خوب است ولی در صورت نیاز می توانید آنها را زودتر از شیر بگیرید.
خوراک بره ها زمانی علاوه بر شیر مادر، غذای مکمل نیز می خورند مخصوص همان زمان بوده و بره هایی که اینقدر جوان هستند نمی توانند تغذیه گوسفند مخصوص گوسفندان بالغ را هضم کنند و باید از خوراکی که به طور خاص برای این منظور طراحی شده است استفاده کنید.
چه خوراکی به میش های آبستن بدهیم؟
اطمینان از تغذیه مناسب میش های باردار و شیرده، کلید تضمین سلامت بره هاست.
اشتباه رایجی که بسیاری از مردم مرتکب می شوند این است که تصور می کنند گوسفندها در طول دوران بارداری خود به کالری بیشتری نیاز دارند، اینطور نیست. شما واقعاً فقط نیاز به افزایش جیره خوراک در طول چهار تا شش هفته آخر بارداری دارید، یعنی زمانی که تقریباً ۷۰ درصد رشد بره ها اتفاق افتاده است.
در این زمان باید به میزان قابل توجهی پروتئین و انرژی در تغذیه گوسفند اضافه کنید، زیرا میش هایی که وضعیت خوبی ندارند ممکن است از سموم بارداری رنج ببرند و بره های سبک تر و ضعیف تری تحویل دهند. به طور متوسط، یک میش ۷۰ کیلوگرمی باید در طول آخرین دوره حاملگی خود روزانه تقریباً ۲ کیلوگرم خوراک دام گوسفندی دریافت کند.
توجه داشته باشید، هنگامی که به شش هفته آخر می رسید، جیره گوسفند را به یکباره تغییر ندهید. چرا که نباید یک تغییر ناگهانی اتفاق بیفتد. در عوض، به تدریج تغذیه گوسفند را افزایش دهید یا به دام اجازه دسترسی آزاد به خوراک دان را بدهید تا مطمئن شوید که آنچه را که نیاز دارد دریافت می کند.
شما همچنین باید این مقدار تغذیه گوسفند اضافی را در زمانی که میش های شما در حال شیردهی هستند، عمدتاً در طی شش تا هشت هفته اول پس از زایمان نیز ادامه دهید.
به یاد داشته باشید که میش هایی که دوقلو یا سه قلو به دنیا آورده اند به مواد مغذی بیشتری در جیره خوراک دام گوسفندی نیاز دارند، زیرا آنها حداقل ۲۰ تا ۳۰ درصد شیر بیشتری نسبت به میش های تک زا تولید می کنند.
خوراک دهی گوسفندان در فصل زمستان
گوسفندها در زمستان به تغذیه گوسفند بیشتری نیاز دارند تا به آنها کمک کند گرم بمانند. می توانید همان خوراک هایی را که در تابستان به آنها می دادید به آنها بدهید، البته به خاطر داشته باشید که اگر در منطقه سردسیر زندگی می کنید، گله شما به چراگاه دسترسی نخواهند داشت. تعیین اینکه گوسفندان شما در طول زمستان به چه مقدار یونجه نیاز دارند می تواند دشوار باشد، زیرا این امر به عوامل بسیاری بستگی دارد.
همیشه خطر تمام شدن یونجه در زمستان وجود دارد، به خصوص اگر ندانید که آنها چقدر می خواهند بخورند. بنابراین ما برای شما چند پیشنهاد برای یافتن یونجه در زمستان داریم.
فراهم کردن دسترسی آزاد به تغذیه گوسفند خود راه خوبی برای مقابله با این موضوع است، زیرا خودشان این موضوع را تشخیص می‌دهند و معمولاً بیش از حد خوراک نمی‌خورند. یک استثنا در مورد آب است، گوسفندها در تابستان تا ۱۲ برابر بیشتر از زمستان آب مصرف می کنند.
تغذیه گوسفند برای کشتار
خوراک دهی به بره ها یا گوسفندان بالغ معمولاً در مرتع یا با غلات به پایان می رسد. همچنین می‌توانید خوراک دهی با غلات را تکمیل کنید و اجازه دهید در مرحله نهایی قبل از کشتار مرتع چرا کنند. گوشت آماده شده در مرتع نسبت به گوشت بره های تغذیه شده با غلات، کم چرب تر و سالم تر است.
نحوه کاهش هزینه های خوراک گوسفندان
چندین راه آسان وجود دارد که می توانید هزینه های مربوط به خوراک دام گوسفندی را کاهش دهید.
گام موثر در این زمینه این است که در مدیریت مرتع خود ماهرتر شوید. گوسفندها نه تنها زمانی که عمدتاً در مرتع پرورش می یابند سالم تر هستند و پشم، شیر و گوشت با کیفیت بهتری تولید می کنند، بلکه اساساً خوراک آنها برای شما تقریبا رایگان است(البته بدون هزینه های نیروی کار یا بذر).
تامین آب فراوان نیز می تواند به بهبود ضریب تبدیل تغذیه گوسفند منجر شود، همچنین اقداماتی برای دور نگه داشتن انگل ها نیز(که باعث کاهش شدید وزن گوسفندان می شوند) می تواند کمک کننده باشد.
آب دادن به گوسفندان
بدون شک آب یکی از مهمترین چیزهایی است که باید برای گوسفندان به میزان کافی تامین شود. مقدار آب مورد نیاز گوسفند بسته به نژاد، آب و هوا، اندازه و وضعیت پرورش گوسفند متفاوت است.
برخی از پرورش دهندگان گوسفند استدلال می کنند که می توانید یک زمستان کامل را بدون تامین آب شیرین برای گوسفندان بگذرانید، زیرا آنها برف را می خورند، اما این ایده خوبی نیست، چون نه تنها می تواند منجر به آلودگی شود، بلکه می تواند به راحتی باعث کم آبی بدن گله شود. بعلاوه، بدن گوسفندان شما انرژی بیشتری را برای گرم کردن آب حاصل از برف یخی مصرف می کند، در حالی که بیشتر به حدود یک یا دو گالن آب در روز نیاز دارد.
چه چیزهایی را نباید به گوسفندها به عنوان تغذیه گوسفند داد
- نان
بسیاری از مردم به گوسفندان نان می دهند. در دوزهای کوچک، احتمالاً خوب است – اما در حجم بالا، می تواند منجر به چاقی و انواع دیگر بیماری ها شود.
- جلبک آبی-سبز
البته، احتمالاً به گوسفندان خود جلبک سبز آبی نمی دهید. با این حال، این نوع جلبک، که عموماً در آب های گرم و راکد یافت می شود، می تواند برای گوسفند بسیار سمی باشد. مراقب منبع آب خود در هوای گرم باشید تا مطمئن شوید که جلبک ایجاد نمی کند.
- یونجه زیاد
مقدار کمی یونجه را می توان به گوسفندان داد، اما گوسفندان را نباید در مراتعی که عمدتاً یونجه است، چراند. یونجه سطح بالایی از پروتئین و کلسیم دارد که می تواند باعث انسداد ادرار و چاقی شود.بهتر است یونجه را به عنوان خوراک به بره ها یا میش های باردار بدهید، در حالی که بهتر است به نرهای اخته ندهید.
- فرآورده های حیوانی
گوسفندها نباید از هر نوع محصولات حیوانی (از جمله گوشت و لبنیات) تغذیه شوند، زیرا می توانند سمی باشند.
- گیاهان خاص
برخی از گیاهان برای گوسفند سمی هستند یا به این دلیل که حاوی سموم مضر هستند یا به دلیل اینکه حاوی مقدار زیادی ماده مغذی خاص هستند تا گوسفندان شما بتوانند به طور موثر هضم کنند.
از تغذیه هر یک از اقلام زیر به گوسفندانتان خودداری کنید و دسترسی گله به مراتع را در جایی که این گیاهان در حال رشد هستند محدود کنید:
- آووکادو
- سرخس براکن
- کلم بروکلی
- شلغم
- کلم
- آزالیا
- کاساوا
- درختان گیلاس
- درختان سنجد
- کلم پیچ
- درختان آلوچه
- شوکران
- یاس بنفش
- زنبق دره
- کاج پوندروسا
- سیب زمینی
- خشخاش
- علف شیر
- لور کوهی
- افرا قرمز
- ریواس
- مخمر
- سرخدار
منبع : morningchores
