پودر خون دامی فروغی

پودر خون یکی از مواد حاصله از مازاد کشتارگاهی است. به عبارت دیگر خونی که در اثر ضبح دام به عنوان ضایعات اطلاق می شود، طی عملیاتی توسط دستگاه ها و تجهیزات صنعتی به صورت پودر یا آرد خون در می آید. به دلیل میزان پروتئین بالای پودر خون دامی، از آن به عنوان مکمل جیره غذایی طیور استفاده می شود. از طرف دیگر، از نیتروژن آزاد شونده این ماده نیز برای کوددهی به گیاهان و دفع آفاتی مانند خرگوش استفاده می گردد.

خون دام های کشتاری که در کشتارگاه ها ذبح می شود پس ازجمع آوری و خشک کردن به عنوان آرد خون مصرف می شود. خون، در بین مواد مازاد حاصله از کشتارگاه منبع خوبی از پروتئین می باشد.آنچه که تولید آرد خون مهم است و کیفیت آن را بشدت تحت تاثیر قرار می دهد،جمع آوری خون و روش تهیه آرد خون است که مستلزم وسائل و تجهیزات کافی بوده و بایستی در شرایط کاملا بهداشتی انجام پذیرد و بعبارت دیگر تنها در کشتارگاه های مجهز می شود چنین عملیاتی را انجام داد. از همه حیوانات خون گرم، می توان پودرخون تهیه کرد ولی معمولا خونی که در ایران از کشتارگاه های دام جمع آوری میشود،از گاو و گوسفند و احیانا بز و شتر می باشد که البته در کشور های دیگر، دام های همچون خوک، شترمرغ و دیگر حیوانات پرورشی نیز به آنها افزوده می گردند. رنگ پودر خون از قرمز تیره تا قهوه ای تیره متغیر است. این محصول دارای بوی مخصوص بخود میباشد و باید عاری از بوهای غیر عادی فساد و گندیدگی باشد. اندازه ذرات این محصول طبق استاندارد ملی ایران باید بگونه ای باشند که از الک ۸/۲ میلیمتر عبور کنند. این محصول برای حیوانات چندان دلچسب نیست و باید طی دوره چند ماهه ای دام را نسبت به آن عادت داد. این محصول نسبت به بقیه منابع پروتئین های حیوانی ازسطح اسیدآمینه پایینتری برخوردار است. پودر خون به دو نوع دامی و طیوری تقسیم بندی می شود. گرچه گاهی به این محصول آرد خون یا حتی پفک خون نیز گفته می شود ولی عنوان تجاری اصلی این محصول در ایران همان پودر خون است و در دنیا این محصول را با نام Blood meal ( خوراک خون ) می شناسند، گفتنی است به این محصولBlood flour (آردخون) یا حتی Blood Powder نیز گفته می شود ولی تقریبا درتمامی دنیا با همان عنوان Blood meal مبادله می شود .

موارد استفاده:

خون مهم ترین فرآورده جانبی تولید شده در کشتارگاه است که در فرآیند رندرینگ با اعمال فشار و دمای زیاد به پودر خون تبدیل شده و در تغذیه دام و یا به عنوان کود استفاده می شود.

در میان کود های آلی پودر خون تنها کود آلی حاوی نیتروژن قابل حل در آب می باشد که علاوه بر نیتروزن و آهن ، فسفر و هورمون های مفید در رشد گیاهان، کمپلکس های آلی و اسیدهای آمینه سودمند را دارا می باشد.

پژوهش ها نشان داده است که کاربرد پودر خون در سطحی معادل با کود سکوسترین آهن می باشد و بر غلظت آهن در اندام هوایی گیاه و وزن خشک آن تاثیر مثبت دارد. امروزه با توجه به هزینه بالای کود های شیمیایی و از طرفی کمبود آن ها کاربرد این نوع مواد نظیر پودر خون دامی در کشاورزی به منظور حاصلخیزی خاک به تنهایی و یا به عنوان مکمل در کنار کود های دیگر علاوه بر کاهش هزینه ها در کاهش عواقب ناشی از کاربرد کود های شیمیایی موثر است.