سویای اکسترود در صنایع خوراک دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی
ویژگی های سویای اکسترود شده در صنایع خوراک دام، طیور،آبزیان و حیوانات خانگی
جهت فرآوری دانه خام سویا، از روش های مختلفی استفاده می شود که شامل برشته کردن، میکرونیزاسیون، اکسپند کردن، پلت کردن خشک و مرطوب و… که هر کدام یک از این روش ها اثر متفاوتی در ارزش غذایی سویا دارد، از این میان پخت اکستروژنی از جمله فرآیندهای High Temperature بوده که در دمای ۱۶۰-۱۵۰ سانتیگراد و به مدت ۲۰-۱۵ ثانیه صورت می گیرد و حاصل این فرآوری تولید سویای پرچرب است، طی فرایند عوامل ضد تغذیه ای سویا تا ۸۵% کاهش می‌یابد. همچنین دانه سویا حاوی مقدار زیادی روغن است که برای حیوانات قابل استفاده نیست که طی اکسترود شدن روغن به فضای بین سلولی تراوش می‌کند و علاوه بر افزایش تراکم انرژی مقدار زیادی ویتامین E در اختیار حیوان قرار می‌گیرد.
ویژگی های سویای اکسترود شده در این صنایع:
۱) حفظ ویتامین ها و مواد معدنی
۲) بهبود ارزش افزوده
۳) بهبود شاخص های سلامتی
۴) بهبود هضم و جذب مواد مغذی
۵) بهبود کیفیت بافت و طعم خوراک
۶) کاهش فاکتورهای غیر مغذی
فرآیند اکسترود خشک و مرطوب در صنعت خوراک دام، طیور،آبزیان و حیوانات خانگی
در روش اکسترود خشک، ابتدا دانه های سویا آسیاب شده، سپس تحت حرارت بالا قرار می گیرد و در ادامه در طول محور مارپیچ دستگاه اکسترودر تحت فشار قرار گرفته و محصول فرآوری شده با فشار از دستگاه خارج می شود.
در روش اکسترود مرطوب، ابتدا دانه های سویا آسیاب شده، سپس با بخار آب در دمای بالا مرطوب و در ادامه در طول محور مارپیچ دستگاه اکسترودر تحت فشار قرار گرفته و محصول فرآوری شده با فشار از دستگاه خارج می شود، روش اکستروژنیک یک روش فرآوری پیوسته است که مزایای آن عبارتند از:
۱) تولید محصول یکنواخت و همگن
۲) به حداقل رساندن تخریب مواد مغذی موجود در دانه سویا
۳) افزایش قابلیت هضم پروتئین ها
۴) افزایش ماندگاری ویتامین ها
۵) محافظت از چربی موجود در دانه سویا و افزایش قابلیت دسترسی و هضم
۶) سازگار با محیط زیست
مقایسه بین سویای اکسترود شده خشک و مرطوب در صنایع خوراک دام، طیور، آبزیان و حیوانات خانگی
شاخص های مهم تفاوت بین دو روش اکسترود خشک و مرطوب به شرح جدول زیر می باشد:
کاربرد سویای اکسترود شده در زمینه خوراک آبزیان
جایگزین کردن سویای اکسترود شده در خوراک آبزیان و اضافه شدن چربی گیاهی بجای حیوانی، نتایج خوبی داشته و هزینه های خوراک را تا ۲۵% کاهش داده است.
سویای پر چرب برای ماهیان سردآبی مناسب بوده و بهتر از کربوهیدرات می تواند گرما را در بدن آبزیان انتقال بدهد.
در خوراک قزل آلا سویای پرچرب تا ۸۰ درصد قابل استفاده بوده و در خوراک ماهی کپور تا ۳۰ درصد نتیجه مطلوبی داشته است
کاربرد سویای اکسترود شده در زمینه خوراک حیوانات خانگی
روغن به غذا طعم می دهد، و طعم غذای حیوانات خانگی نیز از این مهم مستثنی نبوده و با استفاده از سویای پر چرب مطلوب تر و مطبوع تر می شود.
همچنین، میزان انرژی و پروتئین موجود در غذای حیوانات خانگی با افزودن سویای اکسترود شده پر چرب تا ۳۰ درصد افزایش می یابد. که افزایش میزان کالری و پروتئین سبب بهبود روند رشد حیوانات و همچنین حفظ سلامتیشان خواهد گردید.
